Lösemi, özellikle çocukluk çağında en sık görülen kanser türlerinden biri olup, erken teşhisin hayati önem taşıdığı bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) verilerine göre, 2022 yılında dünya genelinde 0-14 yaş aralığındaki çocuklar arasında 64.566 lösemi vakası tespit edilmiştir. Bu oran, çocukluk çağı kanserlerinin üçte birinden fazlasını (%31,9) oluşturmaktadır.
Erken Teşhis Hayat Kurtarıyor
Lösemi, hücrelerin hızla çoğaldığı ve tümör yükünü kısa sürede artırarak hastanın yaşamını tehdit eden bir hastalıktır. Erken tanı, lösemi tedavisinin başarısında kritik rol oynamaktadır. Ancak lösemi, başlangıç evresinde belirti verebileceği gibi, bazı durumlarda ilk aşamalarında belirgin bulgular göstermeyebilir. Bu nedenle ebeveynlerin ve birinci basamak sağlık hizmeti sağlayıcılarının hastalığın belirtilerine karşı farkındalıklarının yüksek olması büyük önem taşımaktadır. Erken tanı ve tedavi süreci üç ana bileşenden oluşur: farkındalık, doğru klinik değerlendirme ve hızlı tedaviye erişim.
Lösemi Belirtileri
Löseminin erken belirtileri arasında kansızlık, enfeksiyonlara yatkınlık, sık hastalanma, çeşitli kanamalar, iştahsızlık, kilo kaybı, dalak ve karaciğer büyümesi, lenf düğümlerinde şişlikler, halsizlik, kemik ve eklem ağrıları yer almaktadır. Ancak, bu belirtiler lösemi dışı birçok nedenden de kaynaklanabileceği için bir uzmana başvurarak gerekli testlerin yapılması önemlidir.
Tedavi ve Sağkalım Oranları
Lösemi tedavisi genellikle kemoterapi ile yapılmakta olup, gerektiğinde kemik iliği nakli ve radyoterapi gibi yöntemler de kullanılmaktadır. Son yıllarda hedefe yönelik tedaviler, genetik testler ve moleküler düzeyde laboratuvar çalışmaları, tedavi başarısını artıran önemli faktörler arasında yer almaktadır. Türkiye’de lösemi tedavisi, Genel Sağlık Sigortası kapsamında ücretsiz olarak sunulmaktadır. Yapılan çalışmalara göre, akut lenfoblastik löseminin 5 yıllık sağkalım oranı %80,9’dur.
Farkındalık Hayat Kurtarır
Lösemi önlenebilir bir hastalık olmasa da, erken teşhisle tedavi edilebilme oranı yüksektir. Bu nedenle ailelerin farkındalığının artırılması, çocukluk çağı lösemilerinde hayat kurtarıcı rol oynamaktadır. Lösemili Çocuklar Haftası boyunca, lösemiye dikkat çekmek için çeşitli etkinlikler düzenlenerek toplumun bilinçlendirilmesi hedeflenmektedir.