HASAN ALİ YÜCEL KÖY ENSTİTÜLERİ ÖDÜLÜ

2016 yılı ödülü, Atatürkçü Düşünce Derneği Bulancak Şube Başkanlığı döneminde; Köy Enstitüleri için basılan kitap, dergiler ve kendi yazılarında Köy Enstitülerini savunması nedeniyle Nuri Osman Apaydın’ a verildi.

Böyle bir ödülün düşünülmesini ve geleneksel olarak verilmesini önemsiyoruz.

Giresun’da Hasan Ali Yücel adına hiçbir şey yapılmazken Eğitiş-İş Sendikası’nın böyle bir görevi üstlenmesini önemsiyoruz.

Hiçbir şey yapılmazken derken neleri mi kastediyoruz? Yazımızın devamında Hasan Ali Yücel’le ilgili kısa bilgiler vermeye çalışcağız; onları okuyunca ne demek istediğimizi daha iyi anlayacaksınız.

1938- 1946 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı yapmış ve bir bakanın ötesinde cumhuriyetin ilk yıllarında eğitim alanında devrim niteliğinde çalışmalar ortaya koyan Giresun kökenki Hasan Ali Yücel’in adının Giresun’a kurulan üniversiteye verilmesini beklerdik.

Olmadı, dedesinin memleketi olan Görele’ye kurulan bir fakülteye verilmesini isterdik, o da olmadı… Bundan sonra olur mu onu da bilmiyoruz

  Milli Eğitim Bakanlığı döneminde Köy Enstitülerini kuran Hasan Ali Yücel baba tarafından Görele’nin Daylı köyündendir. Hasan Ali Yücel bir şiirinde bunu açıkça ifade etmektedir.

Dedesi, Hasan Ali Efendi II. Abdulhamit döneminde Posta ve Telgraf Nazırlığı yapmıştır.

1897 yılında İstanbul’da doğan, 1938 ile 1946 yılları arasında Milli Eğitim Bakanlığı yapan Hasan Ali Yücel eğitimde yaptığı çağdaş çalışmaların yanında daha çok Köy Enstitüleriyle tanınır. Ölüm tarihi 1961 dir.

Kurtuluş Savaşından çıkan Türkiye’nin o yıllardaki okur-yazar oranı yüzde 4 tür ve halkın yüzde sekseni köylerde yaşamaktadır. Cumhuriyetin öncelikli hedefi halkı eğitmektir. Köy Enstitüleri bu amaçla kurulmuştur. Resmi kuruluş tarihleri 1940 olsa da Atatürk döneminden başlayan üç yıllık bir deneme evresi geçirmiştir.

Köy Enstitüleri Türkiye’ye özel bir eğitim modelidir ve çok da başarılı olmuştur. Daha sonraki yıllarda bu başarıdan rahatsızlık duyanların siyasi baskısıyla 1954 yılında kapatılmıştır.

Köy Enstitüleri bugün bile üzerinde tartışılan bir eğitim modelidir.

Bu konuyla ilgili, Eğitim-İş Sendikası Giresun Şubesi Başkanı Süleyman Çelebioğlu da şu notları kaydediyor Hasan Ali Yücel Köy Enstitüleri Ödül töreninde yaptığı konuşmada:

“Köy Enstitüleri ile nüfusumuzun çoğunluğunun yaşadığı ve okuma yazma bilenlerin çok sınırlı olduğu köylerimize öğretmen, sağlık memuru, ziraat teknisyeni gibi köylüye her konuda yardım edecek ve köyü ayağa kaldıracak kadroyu yetiştirmek hedeflenmiştir.

Köy Enstitüleri amaca ulaşmış ve başarılı olmuştur. Cumhuriyet kuşağını yetiştirmiş ve köyün aydınlanmasında büyük ilerlemeler kaydetmiştir.”

Süleyman Çelebioğlu’nun bir iki cümleyle özetlediği Köy Enstitüleri eğitim projesinin uygulayıcıları Bakan Hasan Ali Yücel, Mustafa Necati ve Hakkı Tonguç’la cumhuriyetin aydınlanma mücadelesine katkı veren diğer eğitimcilerdir.

Bugün Hasan Ali Yücel ve Köy Enstitüleri isimlerini Eğitim- İş Sendikası Giresun Şubesi yaşatmaya çalışıyor. Bu amaca yönelik olarak da bazı ödüller vererek konuya hassasiyet gösterenleri cesaretlendirmeye çalışıyor.

Hasan Ali Yücel’in memleketi olan Görele’de bile hiçbir organizasyon yapılmazken bu anlamda duyarlılık gösteren Eğitim-İş Sendikası Giresun Şubesi’ne teşekkür ediyoruz.

Eğitim kurumlarına bu adı vermeyenler düşünsün bundan sonrasını…